۱۳۸۹ تیر ۲۵, جمعه

امید به زندگی

ریدرگردی می کردم و رسیدم به یه آیتم که از لنکرانی، وزیر سابق بهداشت نقل قول کرده بود امید به زندگی در ایران رتبه 7 دنیاست.
مطلب در مورد زیر سوال بردن امید به زندگی نداشته در ایران بود. کامنت های وارده هم همینطور.
البته مهم نیست که کدوم وبلاگ اینو نوشته، قبلا هم به این مورد برخورده بودم. اصلا اینو یه طور غریبی مثلا توی اخبار می گن که انگار چه خبره حالا.
اصطلاح امید به زندگی  معمولا با چقدر به آینده امیدواری، چقدرهمه چی آرومه و چقدر خوشحالی اشتباه گرفته می شه!

امید به زندگی یا Life Expectancy با شاخص های رفاه اجتماعی سنجیده نمی شه. وقتی یه نفر به دنیا میاد، ممکن هست بدو تولد بمیره یا زیر یکسال یا یکسال رو رد می کنه و امید اون می ره که 5 سال رو هم پشت سر بگذاره. مثلا اتفاقات و حوادث و بیماری های منجر به فوت بچه یک و نیم ساله با 4 ساله شبیه به هم هستند و بعد از 5 سالگی با شروع مرحله جدیدی از رشد خطرات دیگه ای حیات یک کودک رو تهدید می کنه.
سازمان بهداشت جهانی آمار میزان مرگ و میر رو در این 3 مرحله شاخص رشد بهداشت می دونه. مثلا واکسیناسیون امید به زندگی رو افزایش می ده. یا دسترسی به آب آشامیدنی سالم.
با افزایش سال های عمر، عوامل تهدید کننده زندگی شکل جدیدی می گیرند. مثلا سوانح هنگام کار یا تصادفات.
به هر صورت بالا تر بودن امید به زندگی، شاخص رشد و پیشرفت یک جامعه است. 

امید به زندگی، به تفکیک جنسیت هم قابل بررسی است. به دلیل شیوع بیشتر بیماری های مرگبار ژنتیکی در جنس مذکر، سوانح کار و تصادفات منجر به مرگ بیشتر و در خطر بودن بیشتر مردان در برابر برخی بیماریها مثل بیماری های قلبی و عروقی، امید به زندگی مردها در اکثر جوامع پایین تر است.
امید به زندگی در ایران برای زنان 72/6 و برای مردان 69/4 هست و از میانگین دنیا 6-5 درصدی بالاتر هست. تقریبا در میانه قرار داریم و نه رتبه 7. اگر کسی گفت که امید به زندگی در ایران بالاست، تصور نشه که طرف داره بلوف می زنه. نه! درست می گه، ولی چیز خاصی نیست! انگار داره می گه بیشتر شهر های ما لوله کشی آب آشامیدنی دارند!

این اصطلاح، به هیچ وجه رفاه اجتماعی رو و برخورداری از استانداردهای بالای زندگی رو در بر نداره و فقط می گه که میانگین طول عمر افراد یک جامعه چقدر هست. امید به زندگی یک شاخص کمی زندگی است و نه کیفی.

این شاخص بیشتر مربوط می شه به قاعده هرم مزلو!

* اینجا رو هم ببینید.



۱ نظر:

کاریز گفت...

اِ ! چه جالب.
پس براي يكبار هم كهش ده اينا راست مي‌گن.