اینجا همیشه مرداد است: باز هم از دیابت

بعد یه هفته کلاس در مورد دیابت احتمالا اولین پست باید در همین مورد باشه نه حتی روز جهانی غذا( 16^th oct ) که دیروز بود.

البته درمورد پاتوبیولوژی و درمان و تغذیه و مراقبت های دیابت هم نیست...

HbA1c یا هموگلوبین گلیکوزیله یا قند 3 ماهه یا به اختصار A1c ، برای دیابتی ها و گروه پزشکی واژه آشنایی هست. اندازه گیری این ترکیب میزان کنترل قند خون رو در 3 ماه گذشته نشون میده. در واقع میانگین قند خون ما، در هر لحظه، در 3 ماه گذشته هست.

در طول عمر 120 روزه گلبول قرمز تعدادی ازمولکول های قند یا گلوکز موجود در پلاسمای خون طی یک مسیر غیر آنزیمی با هموگلوبین های موجود در گلبول قرمز باند (ترکیب) شده و ترکیب جدیدی به نام هموگلوبین گلیکوزیله یا قندی رو ایجاد می کنند. هر چقدرقند خون بالاتر باشد این ترکیب بیشتر تولید خواهد شد.

از اون جایی که این فرایند غیر قابل برگشت هست حتی بالا رفتن های کوتاه مدت قند خون در این آزمایش منعکس خواهد شد و فهمیدن اینکه دیابت فرد کنترل شده است به آزمایش معمولی قند خون بستگی نخواهد داشت که بازتاب مراقبت های دارویی و تغذیه ای فرد دیابتی در 1-2 روز قبل هست.

مقدار این کمیت در افراد غیر دیابتی حدود 6-7 درصد هست و برای دیابتی ها بستگی به کنترل قند خون دارد و تلاش بر این است که با دارودرمانی منظم، تغذیه مناسب و فعالیت های فیزیکی در محدوده نرمال بماند.

مثلا HbA1c یک دیابتی اگر 10 درصد باشه نشون می ده که متوسط قند خون 3ماه گذشته این فرد حدود 250 بوده که بیانگرعدم کنترل هست حتی اگر (قند خون ناشتا)FBS آزمایش های این فرد در 3ماه گذشته (mg/dL)110-90 بوده باشه.

و همینطور HbA1c کمتر از 5 یک کودک دیابتی نوع 1 می گه که احتمالا در 3 ماه پیش چندین بار افت قند خون داشته و باید از نظر دوز انسولین دوباره توسط پزشک چک بشه.

اندازه گیری HbA1c خون نقش مهمی در کنترل دیابت داره.

از همه جالب تر اینکه اولین بار در سال 1969 یک پزشک ایرانی، پروفسور ساموئل رهبر، به این نکته پی برد که این ترکیب یعنی هموگلوبین گلیکوزیله شده در دیابت کنترل نشده افزایش پیدا می کنه و این کشف درخشان پروفسور رهبر تاثیرشایانی در بهبود کیفیت زندگی میلیون ها دیابتی داشته و کمک بزرگی به جامعه پزشکی برای مهار بهتردیابت بوده.